SCHATTEN OP ZOLDER
0 Comments

René Jonckeer

op 20 augustus 2018 zou hij 71 geworden zijn

In de wereld van de Kunst
zijn er meer stille wroeters
dan “stars” die altijd
in de schijnwerper staan !!! 

° Brussel, 20 augustus 1947
† Mechelen, 14 juni 2018

Een leven vol passie in het algemeen

maar in het bijzonder …

vol muziek

René was zo’n stille wroeter …

Ik heb hem leren kennen aan de VUB, de oude campus nog, Solbosch, vlakbij Terkameren bos.
Hij studeerde er Kunstgeschiedenis en Communicatiewetenschappen terwijl ik, na twee jaar aan de Rijksnormaalschool te Sint-Pieters-Woluwe, vanaf september 1967 mijn best deed om er aan de faculteit Letteren en Wijsbegeerte een diploma van Licentiaat Germaanse Talen te behalen en er, tot spijt van wie’t benijdt, in september 1971 nog in slaagde ook.
Wij hebben er dus samen mei ’68 meegemaakt !!!

Lejo Vanhaelen, van De Jazzzolder in Mechelen (www.jazzzolder.be/www.jazzathome.be/www.jazzcontestmechelen.be), bezorgde me de tekst van een interview met René voor het boekje “Jazz in Mechelen” dat in 2010 verscheen. 
De veelbelovende eerste zin, “Het valt niet mee de carrière van René Jonckeer samen te vatten”, klopt nog helemaal ook! 
Toch zal ik hier “volharden in de boosheid” en een poging doen om zo volledig mogelijk te zijn.
Maar laat dit jou, waarde lezer, vooral niet weerhouden om mijn relaas aan te vullen, te amanderen, …

René aan de VUB

René Jonckeer was aan de VUB al verantwoordelijk van een caberetgroep, een jazz combo, het balorkest, de VUB-fanfare, …

René & Cabaret

Ik beschikte zelf niet over veel informatie van Leuk-Op-Last, want zo heette die cabaretgroep. Maar ik herinnerde me dat Edwin Brys – later BRT-medewerker – ook deel uitmaakte van die cabaretgroep. De meeste informatie over heeft hij mij, op eenvoudig verzoek, onmiddellijk bezorgd.

Leuk-Op-Last

die in februari 1967 aan de VUB van wal ging.

Als je de bezetting van naderbij bekijkt, dan merk je wel dat het ging om stuk voor stuk persoonlijkheden. Op bovenstaande foto zie je van links naar rechts:
Marianne Van Kerckhoven, Eric Decadt, Paul Evrard,
René Jonckeer, Nora Cassiers en Edwin Brys

Regisseur was Charles Cornette.
René speelde er piano, stond ook in voor composities (behalve dan de chansons van Edwin Brys) en de arrangementen.
Maar na twee seizoenen verdwenen ze reeds ongemerkt van de scène.

Later en elders … meer over de andere leden van Leuk-Op-Last.

René & Jazz

René Jonckeer was initiatiefnemer, stuwende kracht en leider van een VUB orkest, alias Jazz combo. De bezetting zal wel zeer variabel zijn geweest, maar Edwin Brys bezorgde me het programma van een feestavond van het personeel van de VUB op 7 maart 1968. Na optredens van “chansonnier” Edwin Brys, Miek en Roel, de Volksdansgroep van de VUB (olv Dhr Depage) en de cabaretgroep Leuk-Op-Last, nodigde het “Orkest Jonckeer” iedereen “ten dans” uit. Dirk Elseviers speelde fluit en saxofoon; Fred Dubaye zorgde voor de baspartijen; aan de drums zat een zekere Sadok; Roland Lettelier speelde sax-alto; René Jonckeer stond in voor piano, trombone en de arrangementen.

Ik heb ooit een optreden van het VUB Jazz combo meegemaakt waarbij ze “Take Five” van Dave Brubeck speelden en tijdens het nummer van instrument wisselden … zonder dat je er iets van kon horen. René Jonckeer begon aan de piano, wisselde met de bassist, dan met de saxofonist, dan met de drummer om dan langs dezelfde weg terug te keren naar de piano … Pure show … Puur geniaal ook !

Tsleutelgat = The Keyhole

Op 1 mei 1975 opende het Jeugd- en Cultuurcentrum Tsleutelgat te Haren zijn deuren. Op voorzet van mijn goede vriend Raf Peeters, had Herman Pint mij gevraagd om hem te helpen “een clubje” op te starten in de oude pastorij. Met nog een paar Vrienden, onder dewelke onze betreurde Vriend Geert Currinckx (24/03/1948-12/06/2012), maakten we er, onder voorzitterschap van Herman Pint, al vlug een “beruchte” folk (en jazz) club van.
René Jonckeer kwam er af en toe naar optredens, maakte er ook gretig gebruik van het labo van fotoclub Zoom (ja, René was ook nog een zeer talentvol fotograaf !!!). Al vlug kwam de vraag of hij er ook gebruik kon/mocht maken van de piano … en van het lokaal … om er te repeteren met Vrienden: eerst was dat een trio, dan werd dat een quintet en dan stond daar plots The Keyhole Conspiration Big Band.
Terwijl wij met de sportieve leden van Tsleutelgat gingen volleyballen (op zaterdag voormiddag) kwamen ze er repeteren. Rond de middag, na onze volley training, tapten wij voor de muzikanten een pint (of twee, …). Want zij staakten dan ook hun repetities.
Ik herinner me ook een gezellige muziekavond in Tsleutelgat waarbij een aantal leden René eens wilden “testen”. Hij aanvaardde die “uitdaging” met plezier … “Kunt ge ‘De Boerinnekesdans’ spelen?”, “Het eerste pianoconcerto van Tjaikovski?”, enz. … Allemaal geen probleem!

Eigenlijk mag men zonder schroom het Jeugd- en Cultuurcentrum Tsleutelgat een beetje beschouwen als de begoorteplaats van

Brosella Folk & Jazz

(daarover vind je meer in de categorie BROSELLA van RIEke.brussels)

Op 14 July 1984 stond de groep CELLULOID & CHRIS JORIS & MARY KAY op het programma van het (toen nog) gratis festival:
De bezetting:
René Jonckeer: piano, trombone, arrangements & composer; Eric Geirnaert: guitar; François Maes: saxophones & flutes; Marcel De Cauwer: drums; Maarten Weyler: double bass;
Special guests:
Chris Joris: percussion
Mary Kay: vocals

The Keyhole Conspiration Big Band

was meer een “school” dan een vast orkest. Heel wat later bekende muzikanten speelden ooit bij The Keyhole Conspiration Big Band om ervaring op te doen in het samenspel in een grote bezetting. Hieronder vind je hoe de groep was samengesteld in 1985. Maar het zouo me plezier doen, waarde lezer, indien je nog wat namen zou kunnen vermelden van muzikanten die in The Keyhole Conspiration zijn “langs geweest”. Zo denk ik te weten dat ook Eric Melaerts er ooit deel van uitmaakte …
René Jonckeer werd ook bij “kenners” fel geroemd om zijn arrangementen.

The Keyhole Conspiration

speelde tweemaal op het festival Brosella Folk & Jazz : in 1985 en in 2001.
Foto’s 1 tot 4 © Geert Currinckx werden op Brosella 1985 genomen.

1


Hier zie je in 1985 René aan de piano Danny Caen begeleiden op Brosella.

2


op deze foto kijk je op de rug van René
de trompettisten zijn (van links naar rechts): Jan Devos, Bruno Vaganée, Danny Deflo, Patrick Mortier
de trombones: Hans ???, ???, Paul Vanwauwe, Maria Van Kerkhoven
(als er iemand mij kan helpen om de vraagtekens te vervangen door de namen van de muzikanten … dat zou fijn zijn)
de saxen: Koen Nijs, Koen Van Roy, Frank Vaganée, Jan Vergaelen, Rik Hulsens

3


Koen Nijs, Koen Van Roy, Frank Vaganée, Jan Vergaelen

4


trompetten: Jan Devos, Bruno Vaganée, Danny Deflo, Patrick Mortier
trombones: Hans ???, ???, Paul Van Wauwe, Maria Van Kerkhoven
Cois Mercelis (gitaar) zit links van de trompetten
En toen was aan de bas: Peter Gheysen (??? is niet zeker)
en de drummer zou Marc Vander Rasieren kunnen zijn (maar ook dat is niet zeker).

Van Lejo Vanhaelen (van de ondertussen reeds twintigjarige Mechelse Jazzzolder – 1998-2018)
kreeg ik nog twee foto’s met René Jonckeer toegestuurd:

5


The Keyhole Conspiration met vlntr:
achteraan: Bruno Vaganée, Danny Deflo, Guido Vaganée, Erik Vander Weyden, Maria Van Kerkhoven, Hans Degreef, Paul Stok;
midden: Lutgart Van Overmeir, Else Ceuppens, Ingrid Ceuppens, Harry Van Dijck, Johan Coen, Swa Mercelis, René Jonckeer;
vooraan: Ludo Vermeulen, Peter Gheysen, Ludwig Van Kerkhoven, Peter Van Woensel, Stefan Bracaval.

6


Bracaval-Jonckeerseptet met vlnr:
René Jonckeer, Stefan Bracaval, ???, François Mercelis, Peter Geysen;
onderaan: Peter Van Woensel, Lutgart Van Overmeir

René & Salsa

Van de Mansana Band (Appeldoorn Ensemble ) met Andre Appeldoorn, Eddy De Vos, Joris Verbouwe, Johan Coen en Rene Jonckeer aan de piano, vind je op youtube heel wat melodieuze jazz-themas, bossas, enz …

René & Harmonieën of Fanfares

René Jonckeer speelde ook nog bij een aantal fanfares, harmonie-orkesten. Hij was onder andere dirigent van de Koninklijke Harmonie “Mannen van Goede Wil” uit Muizen.

Bij de VUB-fanfare heb ik één enkele keer meegespeeld, om op een Saint-Vé (20 november van ik weet niet meer welk jaar). Met de triangel in de hand ging ik maar al te graag mee op stap om “a bas la calotte” te kunnen zingen voor de poorten van alle katholieke scholen waar we voorbij kwamen.

Waarde lezer,

voel je vooral aangesproken

om dit eerbetoon aan René

te vervolledigen

Ik verwijs in ieder geval reeds naar
publicaties in

Mechelen Blogt :

“Mechels jazz-icoon René Jonckeer overleden … “

Het Laatste Nieuws :

“Jazzicoon René Jonckeer (71) overleden”
BEGELEIDDE STERREN ZOALS TOOTS THIELEMANS EN JOHN LEE HOOKER”

Gazet van Antwerpen :

“Zijn begeestering voor de muziek was fenomenaal”

Koninklijke Harmonie “Mannen van Goede Wil” (Muizen)

http://www.harmoniemvgwmuizen.be/content/rene-jonckeer-dirigent

Luc Lioen

stuurde me op 7 februari 2021 nog deze bijkomende informatie:

Henri,
In verband met je queeste om nog meer leden van de Keyhole Conspiration Big Band te kennen, kan ik er alvast 3 direct voor de geest halen. Ik zag de band nav een Jetse Jaarmarkt aan het werk in het Jetse jeugdhuis de Finkel: Jettenaar Frans Macken (steeds bestempeld als de beste saxofonist van mijn gemeente) op 2e alt, Peter Vandendriessche op 1e alt (toen al voortreffelijk, Frank Vaganée zat toen nog op de lagere schoolbanken) en wellicht zijn broer Johan op bariton sax. In de trombonesectie zat de vader van René Jonckheere, met wie ik toen aan de praat geraakte en die zich bekloeg dat de big band partituren altijd maar moeilijker werden !
Vocaliste Viona Westra, ooit zangeres bij Mad Curry (we gaan vlot 50 jaar in de tijd terug, prof. Barabas) was die avond te gast bij de Keyhole.
Frans heeft recent Jette ingeruild voor Wemmel en is tegelijk van e-mail veranderd, maar ik kom hem terug op het spoor via saxofonist Bart Borremans, die nu met Chris Joris speelt. Frans volgt (of volgde) les bij Bart aan de Academie van St Agatha Berchem.
Jaren na het optreden in Jette, zag ik de Keyhole een 2e keer avondvullend aan het werk in het Strombeekse CC. Frank Vaganée was er toen zeker bij, al stel ik mij voor dat hij in korte broek optrad (13 jaar ??) én Jan Hautekiet, van wie toen gezegd werd: hij is er bijna, maar hij is met teveel andere dingen bezig.
Hautekiet kwam ook repeteren op de zolder van afsluitings-specialist Geirnaert in Wemmel met gitarist Eric Geirnaert, Macken en een 2e saxofonist, Walter Borry. Eric was echt veelbelovend maar kwam aan zee jammerlijk aan zijn eind. Ooit nog bij Zjef Vanuytsel.
Broer Marc Geirnaert (ook een gitarist, hun oom ontdekte Urbanus) had 1 van de eerste Vlaamse rockformaties: Gom. Ik hoorde de laatste nummers van hun afscheidsoptreden na een Wemmels optreden van het Willy Donny trio (Eddy Murlot orgel en Charly Pauwels drums) in café het Kadaver (of was het het Signaal?) uitgebaat door jawel, Johan Verminnen. Ik haalde toen luidruchtig mijn neus op toen Willy het nummer Tequila aankondigde!
Mvgr,
LUC LIOEN

waarop, een dag of twee later,

Frans Macken

mij de volgende mail stuurde:

Via Luc Lioen kwam ik terecht op je “schatten op zolder” pagina en je eerbetoon aan René.
Ikzelf studeerde aan de VUB (economische wetenschappen) van 1972 tot 1976 en leerde er René kennen … Ik speelde toen alt sax en dwarsfluit en belandde in ’t jazz combo van René  (met oa René Letellier) en het balorkest van de VUB. René vroeg me om bariton te spelen en blijkbaar was er een instrument ter beschikking dat behoorde aan de fanfare “de l’ULB” … en inderdaad speelden we toen op T-dansants aan de VUB. ’t Waren ook de jaren van de verdere opsplitsing van de VUB en de ULB en op ne schonen dag werd er boven ’t hoofd van de muzikanten beslist dat Vlamingen en Franstaligen niet meer mochten samen muziek spelen. In de praktijk kwam dat erop neer dat we geen repetitie ruimte meer kregen en dat ik die baritonsax moest inleveren (’t was nen Dolnet) … gedaan met de pret. En inderdaad … René was een fenomenaal muziektalent en plantrekker … ik herinner me dat we ergens speelden in beperkte bezetting met 3 blazers en dat René ter plekke rap een arrangement voor de blazers uitschreef voor een nummer zodat het toch wat “gearrangeerd” klonk. In dat jazz combo speelde ook een student tandarts die tenor speelde (ik denk Karl …????). Nadat ’t combo uiteenviel werd ik later gecontacteerd door René om ’s te komen repeteren met nen big band … in ’t Sleutelgat, inderdaad op zaterdagmorgen … en na de repetitie dronken we Saison Regal, ik noemde die band toen de Saison Regal Big Band. Je twijfelde of Eric Melaerts nog bij de Keyhole Conspiration Big Band speelde … heel zeker weten.
Na een tijd verhuisden de repetities naar een oude kerk in Mechelen, op zondagavond. Melaerts, occasioneel Chris Joris, Piet De Koninck (ex BRT big band), de gebroeders Vanden Driessche, Jan Hautekiet, Filip Venneman (later Jazz Circle) en natuurlijk papa Jonckheere op trombone samen met Frakke Arns (“Frakke es ne goeje joeng, mo a es een bekke stoem …” die toen bij Big Bill speelde).
De strafste mannen van de Big Band speelden ook nog in quintet samen en gingen oa eens een week in Agadir spelen, fusion jazz met Eric Melaerts, Piet De Koninck, René, Clement (drums) en Dré op bass, de naam van de band weet ik  niet meer. Toen Eric Melaerts niet meer kwam heb ik Eric Geirnaert geïntroduceert bij René … en die zijn nog lang blijven samenspelen.
Dat optreden in jeugdhuis De Finkel waar Luc over vertelde had ik georganiseerd … en ’t stoomde daar serieus.
Nog 1 anecdote: we speelden ooit op een podium buiten in Haren (voor ’t Sleutelgat ) met de Keyhole Conspiration BB, René moest zelf piano spelen en kon dus niet vooraan dirigeren … bij ’t eerste nummer werd er gewoon gezegd wat we zouden spelen maar blijkbaar waren er twee bronnen die elk een ander nummer doorgaven … gedurende meer dan 1 minuut speelden we 2 totaal verschillende nummers door elkaar … ’t schaarse publiek dacht dat we iets nieuw en modern probeerden … tot René alles stil legde en we herbegonnen.
En … ik had het arrangement gehoord van het nummer Ana Maria van Wayne Shorter, van de hand van Michel Herr, uitgevoerd door de BRT big band … gewoon aan Michel Herr gevraagd of we dat konden krijgen … en bij een optreden in ’t Leuvense kwam Michel Herr luisteren naar de Keyhole Conspiration Big Band uitvoering van zijn arrangement en vertelde achteraf aan René dat hij ’t OK vond …
Daarna verloor ik René uit ’t oog en een paar jaren geleden vernam ik dat hij was overleden.
René heeft veel gasten gemotiveerd om jazz te spelen
en hij was nen toffe pei.
DankUwelllMersie !!! Luc & Frans voor deze bijkomende
eerbetoon aan René Jonckeer !!!
322