TOOGENBLIK
7 december 2018
Het concert van (“oude strijdmakker”) Lieven Tavernier in ‘Toogenblik was supertofff!!!
een blij weerzien en een schone avond vol nostalgie
zowel voor MIE als voor RIE
DankUwelllMersie!!! om ons uit te nodigen
‘Tsleutelgat & ‘Tliedboek!
herinneringen
naar aanleiding van
’t optreden van Lieven Tavernier
in ‘Toogenblik op 7 december 2018
Lieven en ik hebben ook herinneringen opgehaald aan de (goeie ouwe) tijd van ‘Tliedboek!
dat “rebelse” tijdschrift dat in de jaren ‘60 was ontstaan aan de Universiteit van Gent.
Hij vroeg me ook of ik wat meer wist te vertellen over die periode dat ‘Tliedboek! van Gent naar Brussel verhuisde, want hij had die “reis” niet zo van dichtbij meegemaakt.
Hij herinnerde zich nog wel dat ‘Tliedboek! toen door ‘Tsleutelgat werd uitgegeven …
nadat ze er in Gent de brui aan hadden gegeven.
In het nr.1 van .TLIEDBOEK – “kritisch en informatief tijdschrift voor volks- en luisterlied”
dat niet gedateerd is (hoewel Kamiel van Herp zijn artikel “Ebbe en Vloed in Vlaanderen” eindigt
met de datum “10 februari 1967”) staat er een interview van Johan Thielemans met Hans van Deventer, die Lieven tijdens zijn optreden nog vernoemde.
Redaktieadres was ten huize Etiienne Verhoeyen te Wetteren en dat was tevens het adres van de Verantw. uitgever.
Redaktieleden waren: Emiel (Appelmans); Emiel (Swillens), Etienne Verhoeyen, Gert & Greet (Fabré), Jan (Mathys),Johan (Thielemans), Leo (Van Beirs), Miek & Roel (Van Bamboest), Robert (de Vries), Roland, Tony en Kamiel (Van Herp).
Elk van hen had zowat zijn “specialisatie”: folk, country, frans chanson, kleinkunst, …
De nrs.2 en 4 heb ik nooit kunnen vinden.
Maar op de voorpagina van het nr.3 staat wel degelijk het jaartal 1967 vermeld.
‘TLIEDBOEK kreeg “materiële steun van het Kultreel Konvent van de Gentse Studenten”. Dat stond alleszins vermedl op de achterflap van het Nr.3.
Vanaf ‘TL nr.6 verschijnt er ookregelmatig een bijdrage van Jari Demeulemeester.
Vanaf ‘TL nr.8 lijken ze een beter drujjer gevonden te hebben.
Vanaf ‘TL nr.13 zien we voor het eerst de naam van Lieven Tavernier verschijnen in de “Werkten mee aan dit nummer” lijst.
Vanaf ‘TL nr.14 kocht ik af en toe een ‘Tliedboek in Brussel, bij Muziekhandel Poketino, of bij de Free Press Bookshop “Keekeboo”, waar ik sowieso al boeken en/of platen kocht. Dat was dan vooral omdat er ook over Amercian Folk Music en ook over Blues geschreven werd: Mississipi John Hurt, Lightning Hopkins, Skip James, …
Toen ik les gaf aan het Koninklijk Atheneum Asse (1971-1973) – Nederlands en Engels – leerde ik er de hoofdredacteur van ‘Tliedboek! kennen. Miel Appelmans overhaalde me om af en toe iets te schrijven voor ‘Tliedboek!
Vanaf ‘TL nr.25 schreef ik dan ook af en toe wel over een paar “Groten der Aarde” uit de Folk en de Kleinkunst wereld, maar ontfermde me vooral over “Jong Talent”, dat anders maar weinig aan bod kwam in ‘Tliedboek!. Dat JONG en ongekend TALENT kwam zowel uit het buitenland als “van bij ons”: Phil Noble (uit Chicago), Stefan Grossman (gitaarheld in de UK, hier enkel bij de “guitarfreaks” gekend), Harry Franchi (uit Willebroek), Country Cow-Tsjoe (met Alex Boon uit Leuven, die ook presentator was van de uitzending “Goe Volk” op Radio Brabant), Didier (ja, de jongste van de 3 ondertussen beroemde Courtmans-en)
Ik begon pas goed “op dreef” te geraken, toen de ploeg van Gent (en omstreken) er in juni 1973 de brui aan gaf.
‘Tliedboek! 27 titelde
“alles is volbracht …
wij leggen de riem af”
maar dat was zonder RIEke gerekend !!!
Binnenin het in de lengte gevouwen nummer
op A2 formaat stond een aankondiging :
tliedboek is dood
met daaronder
leve tliedboek
‘Tliedboek nr.28,
met als Hoofdredacteur Henri Vandenberghe
en Redaktiesekretaris Raf Peeters
telde acht vaste medewerkers:
Miel Appelmans, André De Bruyn, Willy De Greef, Jari Demeulemeester,
Wim Knops, Leon Lamal, Johan Thielemans, Mark Vandevelde …
en Hendrik Mertens stond in voor de layout …
duidelijk een gemengde Gent-Brussel ploeg.
Het was een heel moeilijk heropstarten !
Met rode cijfers op de bankrekening !!
en met nog allerlei andere obstakels !!!
Tot er een partner gevonden werd …
en we geloofden dat het goed zou komen …
de poging om met het maandblad Schavant scheep te gaan klonk veelbelovend !
Maar …
Het Redaktioneel van het ‘TLIEDBOEK nummer 34 liet niet veel aan de verbeelding over !!!
(Hoofdredacteur: Henri Vandenberghe, Joost Van den Vondelstraat 21, 1800 Vilvoorde
– Redaktie & Administratie: Tsleutelgat, Cortenbachstraat 11, 1130 Haren)
Een uittreksel :
“Schavant kon wel nummers uitbrengen maar kende een zwaar tekort aan redacteurs.
‘Tliedboek had redakteurs genoeg, maar zag geen mogelijkheid om te publiceren.
Samenwerken had hier dus misschien voor beide een oplossing gebracht, dachten wij zo.
Van bij het begin waren er echter reeds enkele spanningen. De bedoelingen lagen helemaal
anders: wij wilden een tijdschrift met een eigen gezicht en een eigen stem;
zij wilden een informatief blad zijn. Zij weerden zoveel mogelijk al wat enigszins progressief,
politiek of links klonk. Noem maar op. We hadden al hier en daar wat geknoei opgemerkt
in de teksten? Het heeft eigenlijk nog lang geduurd, maar je kunt niet blijven vermanen.
Bij het uitbrengen van het vijfde nummer (het mei-nummer) is de bom gebarsten.
Aanleiding was de tekst van Liesbet Walkers over Portugal.
Oorspronkelijk wilde Schavant de tekst niet publiceren. Na lang over en weer gepraat …
kregen we dan toch de belofte los, dat de teks er zou inkomen. Ja, maar hoe.
Er zijn ongeveer vijftien zinnen plus nog losse woorden uit weggelaten. …
Dergelijke censuur is onduldbaar. …
‘TLIEDBOEK gaat alleszins rezoluut zijn eigen weg. …
‘Tliedboek! werd altijd – van in ’t begin in Gent tot het einde in Brussel – volledig gemaakt door Vrijwilligers !!! Zowel de redacteurs als de fotografen,
zoals Onze Vriend Geert Currinckx (24.03.1948-12.06.2012),
soms ook Mijne SchoonBroer Jacques Tiete
en ook soms Herman Selleslagh, werkten er Gratis aan mee.
Vanaf het nummer 34 (juni-juli-augusutus 1975) tot en met 40 (maart 1976)
stond GAL ook gratis voor niets in voor de lay-out
(om ons uit de rode cijfers te helpen /;-)
Vanaf het nummer 41 nam Lieven Tavernier
(eerst nog samen met GAL, daarna alleen, of … zie verder )
de lay-out voor zijn rekening
Het nr. 44 vermeldt:
tijpwerk: Stefan Van den Bremt
lay-out: “Het mooiste Meisje” en Lieven Tavernier
‘Tliedboek! werd in die periode – van Nr. 34 tot en met het Nr. 44
gedrukt door Onze Vriend, drukker en schilder Eugène Bijsmans (28.01.1934-16.04.1997),
bij de Imprimerie Apers, in de Moutstraat te 1000 Brussel, waar ook de eerste Brosella affiches werden gedrukt.
Ik reed met de Xaviem camionnette van de Service de la Jeunesse de la Ville de Burxelles
(uiteraard mèt de toestemming van de Conseiller à la Jeunesse !!!)
naar Diegem achter een lot papier waarvan Eugène mij het juiste lotnummer had bezorgd
leverde dat bij de drukkerij. Eugène gaf mij dan een seintje als het gedrukt en gedroogd was.
Dan ging ik weer met de blauwe Xaviem het gedrukte ‘Tliedboek ophalen
en bracht het naar ‘Tsleutelgat,
waar er werd geplooid, geniet, gestempeld en zegels geplakt …
dit alles bij een taartje en een kopje koffie (en – misschien ook wel – een Saison Regal)
Ik heb hier thuis nog een uniek exemplaar liggen van het Nr 44
waarop in de rand met de hand geschreven staat:
“gelezen door Marc, gesneden door Paul, geniet door Rie, geraapt door Mieke”
Daarna ging ik de baan op:
– naar de post om de abonnementen te verzenden
– van de ene folkclub naar de andere, om er losse exemplaren aan de man (en aan de vrouw) te brengen. (Er werden er daar altijd wel veel meer “gelezen” dan “gekocht” /;-)
Dankzij al die vrijwillige medewerkers en de logistieke steun van ‘Tsleutlegat en de subsidies van de NCC (voorloper van de VGC) waren vanaf het Nr.48 uit de rode cijfers geraakt …
en er werd “geherstructureerd”:
Verantwoordelijke uitgever was nog wel Henri Van den berghe op zijn privé adres (al was de naam nog steeds fout geschreven !!! namelijk in 3 woorden, terwijl iedereen weet dat Rie maar één woord heeft !!!)
Het redaksieadres was niet meer in ‘Tsleutelgat, maar in Asse, bij Miel Appelmans.
Lay-out: Lieven & Brigitte (dat was dat “Mooiste Meisje” van voorheen) & William
Bij het Nr.49 was ik erin geslaagd om Henri Vandenberghe eindelijk in één woord gedrukt te krijgen met het adres van ‘Tsleutelgat als V.U. (Verantwoordelijke Uitgever).
De post moest gestuurd worden naar Miel Appelmans en de lay-out was in handen van ene Lukas.
Met ‘Tliedboek 50 hadden we bijna een proces aan ons been.
<
p style=”text-align: left;”>Linda Ronstadt stond in haar blootje op de voorpagina, ’t is te zeggen: haar hoofd werd op de schouders van een andere blote madam (van een of andere voetbalkalender ?) geplaatst.
En op de backpage nog eens, met een woordje uitleg …
“Linda Ronstadt op de cover van TL50. In intervjews maakte Linda meermaals duidelijk dat ze
wel es graag naakt op de cover van een blad wou prijken. Het blad dat het meest geld in
Linda’s handen legde, kon Linda bloot krijgen. Geld is geen bezwaar voor ‘Tleidboek. Vandaar
Linda in het jubileumnummer.”
Voor wie het nog niet begrepen had: ’t was maar voor de grap !
OPMAAK: William Ploegaert, Lieven Tavernier
REDAKSIONEEL ADRES: Miel Appelmans (hoofdrtedakteur)
ADMINISTRATIEF ADRES: Henri Vandenberghe, p.a. ‘Tsleutelgat
De KERNREDAKASIE bestond uit:
Miel Appelmans, Jan Braet, Ronnie De Schepper, Bart Haghebaert, Lieven Tavernier, Johan Thielemans, Stefaan Van den Bremt, Henri Vandenberghe en Mark Van de Velde.
MEDEWERKERS waren: Liesbet Walckiers, Lief Van Mileghem, Michel Verstrepen, Geert Currinckx, André De Bruyn, Walter Moens, William Ploegaert, Luk Standaert, Eddie Van Gasse, Mark De Neve, Fred Brouwers, André Gordts, Gal, Jon Misselyn, Manfred Bonson, René ‘T Sas, Trees van der Maat.
Zoals de fijngesnaarde lezer wel zal hebben opgemerkt, werd ik vermeld als “verantwoordelijke uitgever” (- en dit ook voor de laatste keer – ), p.a. T-Sleutelgat (duidelijk door iemand die nog nooit een voet in ‘Tsleutelgat had gezet !).
Je weet tenslotte maar nooit dat er “vodden van komen” met die voorpagina …
Lieve Van Mileghem vond dat het aan Miel toekwam om de “titel” van “Hoofdredakteur” te dragen. Zij was eigenlijk de zachte gifmengster in het ‘Tliedboek team … dat nadien een langzame dood stierf. De doodsstrijd duurde nog slechts een paar nummers en – anders dan na het nummer 26 – was ‘Tliedboek deze keer ècht dood!
Toch heeft
<
p style=”text-align: left;”>‘Tliedboek 51:
Hoofdredakteur & Verantw. Uitg.: Miel Appelmans
Administratief Werk: ‘Tsleutelgat
Opmaak: William Ploegaert (met de hulp van Miel, Lieve en Carine)
‘Tliedboek 52:
Hoofdredakteur & Verantw. Uitg.: Miel Appelmans
Administratief Werk: ‘Tsleutelgat
Opmaak & Druk: Goff, Gent
Vanaf Tliedboek 53:
Opmaak: William Ploegaert en Carine Detilleux (ontwer)
Goff: uitvoering en druk
Hoofdredakteur en Verantw. Uitg.: Miel Appelmans
+ speciale vermelding:
“Bovenstaand adres geldt voortaan voor alle korrespondentie, administratie èn redaktioneel”
Er volgden nog twee nummers …
en na 54 en 55 (juli-augustus 1978) ging ‘Tliedboek stilaan naar de … uitgang …
Het nr.55 was het laatste ‘Tliedboek: deze keer zonder afscheid van de …
MEDEWERKERS: Miel Appelmans, Fred Brouwers, Geert Currinckx, André De Bruyn, Chris de Paepe, Ronny De Schepper, Jacques De Visscher, Gal, Bart Haghebaert, Antoine Légat, Greet Lybeer, Jon Misselyn, William Ploegaert, Luk Standaert, Johan Thielemans, Henri Vandenberghe, Stefaan Van den Bremt, Mark Van de Velde, Eddy Van Gasse, Lieve Van Mileghem, Michel Verstrepen, Liesbet Walckiers, Zjakki Willems, (Dtsl.) Manfred Bonson, (Ndl.) Bert Jongen.
Het adressenbestand werd doorverkocht aan de vzw CENTRUM VOOR MUZIEK te Leuven
die dan het driemaandelijks tijdschrift MUZIEKKRANT uitbrachten …
met een Nr.0 in oktober ’78 waarin De redactie haar EDITORIAAL opende met
“Al lang wachten wij samen met u op een algemeen muziektijdschrif dat het muziekleven en het muziekonderwijs langs verschillende hoeken weet door te lichten. De weinige muziektijdschriften hebben echter een te smalle basis, zodat de meeste na een kort en/of moeilijk bestaan overkop gaan. …”
Toch fijn om te mogen vaststellen dat dit de woorden zijn van enkele oud-medewerkers van de laatste nummers van ‘Tliedboek …
Op dinsdag 2 april 2019 stuurt André DE BRUYN mij een mail met de volgende reactie :
Dag Henri.
Ik heb gisteren, omdat ik een en ander opzocht via Google, ook eens tLiedboek ingetikt. Ik heb uw herinneringen gevonden nav een optreden van Lieven.
Wat ge vertelt is ongeveer juist, behalve het einde van TL.
De rol van Brouwers daarin wordt fel onderschat.
Appelmans was TL te sterk gaan associeren met zichzelf. Op zeker moment wou hij er mee stoppen (waarschijnlijk onder impuls van Lieve) en TL met hem.
Brouwers zag zijn kans schoon om eindelijk eens zichzelf te associeren met de titel van hoofdredacteur. Hij was al overeen gekomen met Appelmans om de erfenis van TL naar zich te trekken. Over dat alles moest de zegen komen van de redactie.
Op die samenkomst bij mij thuis op de Coupure werd na stemming besloten dat het njet was. Ik zou nagaan of het mogelijk was TL toch voort te zetten, een hoofdredactuer te vinden (ik kon het niet combineren met mij werk), ik aanvaardde om één nummer uit te brengen en afhankelijk van mijn bevindingen zou op een volgende vergadering beslist worden om door te gaan of definitief te stoppen.
Dat was een streep door de ambitie van Brouwers. Die gek pikt dat niet.
Hij liet in alle kranten en op radio verschijnen dat TL gestopt was en de redactie over gestapt was naar De Muziekkrant. En daar stond ik dan. Ik moest een tijdschrift proberen te redden waarvan iedere geïnteresseerde dacht dat het gedaan was. Dan zag ik geen uitweg meer en heb ik Appelmans gebeld en hem gezegd dat hij er zijn plan kon mee trekken.
Brouwers heeft zijn droom kunnen realiseren door enkele mederkers van Klara aan te trekken. De Muziekkrant had niets of niets met TL te maken! Het overhevelen van het adressenbestand vond ik bedrog. Wat er met de recentieplaten gebeurd is, weet ge.
Neen, dat weet ik niet ! Al heb ik zo een vermoeden !!
Wat er gebeurd is met de eigendommen van TL (oa nietjesmachiene) en het geld dat op de rekening stond, weet ik niet.
Met dat gedeelte van het geld dat gij in handen had zijn we gaan eten.
Wel, André, van het stukje geschiedenis van Tliedboek nadat Lieve & Miel mij “buiten gebonjourd” hadden, weet ik alleen van dat etentje dat inderdaad betaald werd “met het geld dat ik in handen had” (dat kwam van de laatste ophaling van de in folkclubs en ‘bruine’/‘artistieke’ kroegen verkochte exemplaren). Zoals meestal in mijn “artistieke loopbaan”, heb ik ook hier “propere handen” en sta ik “recht in mijn schoenen”.
Waarom ge dat blad enige vermelding geeft in de geschirdenis van TL, al is het negatief, weet ik niet !!!
Ten slotte, wat heeft Brouwers als redacteur gedaan?
Hij wou Leon Lamal concurrentie aandoen en een folkartiestenbureau beginnen en misbruikte TL om twee folkartikels te plegen, uitgerekend voor twee artiesten die hij kon strikken. Verder heeft hij twee artikels gepleegd over klassiek omdat hij van de interessse van TL geen reet afwist en verder heeft hij die Stefan moees mee gebracht die nog het lef had zich stemrecht toe te meten op de finale vergadering. Hij heeft ook geprobeerd om Lambrechts (die nb Alzheimer heeft) buiten te kieperen bij Omroep Limburg. Hoe kunt ge die schurk nug betrekken bij de historie van TL?
Wat ge wel mocht vermeld hebben is dat veel redacteurs van TL zijn gaan schrijven voor AudioVisueel (oa. William Ploegaert; Marc Van De Velde, Guy Lambrechts, Jacques Van Son ikzelf) en eigenlijk daar de traditie van TL hebben voortgezet. Wat ge misschien niet weet is dat dat klaargespeeld is door Jan Van Hemeledonck, die er zelf schreef onder de initialen JLK (Jack . Kerouac) die de stijl van TL wou voortzetten.
Groeten
André
De redactie van MUZIEKKRANT bestaat uit Herman Baeten, Fred Brouwers, Paul Timmermans en Frieda Van Wijck. Verder werkten aan dat nummer 0 ook nog mee:
Lode Bauwens, Boudewijn Buckinx, Roger De Pauw, Karel Goeyvaerts, Hatsepsoet en Nefertiti, Mich Jonckheere, Rob Leurentop, Jos Meersmans, William Ploegaert, Rico Roovers, Nico van der Horst.
Het was een mooie poging om ‘Tliedboek op een andere manier verder te zetten, maar de manier waarop was een beetje bgetreurenswaardig. Ik kreeg in Grimbergen zelfs nog iemand aan de deur om met te vragen of ik zou willen meewerken “als verkoper”. De sukkel wist niets van de voorgeschiedenis en schrok uiteraard van mijn antwoord: ik heb nooit een blad voor de mond kunnen houden, ben daar tè eerlijk voor!
De vzw Centrum voor Muziek bracht een tiental goed verzorgde en inhoudelijk best interessante nummers uit, maar na het nummer 9 van januari ’81 heb ik niets meer van hen gehoord
en was het weer “… wachten … op een algemeen muziektijdschrif dat het muziekleven en het muziekonderwijs langs verschillende hoeken weet door te lichten. De weinige muziektijdschriften hebben echter een te smalle basis, zodat de meeste na een kort en/of moeilijk bestaan overkop gaan. …”
en dat werd dan GANDALF …
maar daarover …
misschien …
later meer …
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...
62